Zhanna Kadyrova. Awulsja

Wystawa indywidualna Zhanny Kadyrovej „Awulsja”*
5.12.2025 – 15.02.2026 r.
Galeria Arsenał elektrownia, ul. Elektryczna 13 (wejście od ul.Świętojańskiej), Białystok

Kuratorka: Monika Szewczyk
Koordynacja: Yulia Kostereva

*Awulsja najczęściej kojarzy się z medycyną: oderwaniem kości lub tkanki miękkiej od miejsca przyczepu, ale też celowym medycznym usunięciem fragmentu ciała. W geomorfologii oznacza naturalny proces tworzenia nowego koryta rzeki, które omija wcześniej istniejące meandry. Ale termin ten ma także swoje zastosowanie w prawie i administracji, opisując sytuację, gdy wskutek naturalnych procesów zmienia się przebieg granicy państw. Mówimy też o awulsji industrialnej, gdy przemysł przenosi się do innego regionu, odłączając się od pierwotnej bazy ekonomicznej. Metaforycznie awulsja opisuje odcięcie się od środowiska, kultury czy tożsamości przez odrzucenie tradycji i norm społecznych, czy gwałtowne zerwanie więzi społecznych w wyniku kryzysu. Zwykle nie mamy wpływu na naturalne procesy zachodzące wokół nas i bardzo ograniczony na te wynikające z cudzej aktywności; zwykle to one mają wpływ na nas i nasze życie. Wszystko się zmienia.

Zhanna Kadyrova – ukraińska artystka urodzona w 1981 roku w Browarach w Ukrainie. Absolwentka Wydziału Rzeźby Państwowej Plastycznej Średniej Szkoły im. Tarasa Szewczenki w Kijowie. Zajmuje się rzeźbą, mozaiką, fotografią, wideo, instalacją i performansem, zgłębiając tematy społeczne, historyczne i miejskie. Jest członkinią grupy R.E.P. (Revolution Experimental Space). Mieszka i pracuje w Kijowie.

Zhanna Kadyrova jest laureatką nagrody Kazimira Malewicza z 2012 roku oraz Grand Prix PinchukArtCentre z 2013 roku. W 2025 roku zdobyła Narodową Nagrodę im. Tarasa Szewczenki w dziedzinie sztuk wizualnych za projekt „Flight Trajectories”, a także została laureatką nagrody Her Art Prize za „Refugees” – serię fotografii, które przedstawiają wnętrza budynków publicznych zniszczonych przez wojnę. Dwukrotnie wystawiała w ukraińskim pawilonie podczas 55. i 56. Biennale w Wenecji oraz była uczestniczką głównego projektu 57. Biennale w Wenecji. Będzie reprezentować Ukrainę także podczas 61. Biennale w Wenecji w 2026 roku.

Twórczość Kadyrovej była pokazywana w Galerii Arsenał w Białymstoku na wystawach: „Miejsca. Laureaci Nagrody im. K. Malewicza” w 2013 roku; „Strach” w 2020 roku; „Arsenał 60! O kolekcjonowaniu, kolekcji i miłości do Arsenału” w 2025 r. Jej prace znajdują się w prywatnych i publicznych kolekcjach na całym świecie. Są też częścią „Kolekcji II” Galerii Arsenał w Białymstoku i regularnie uczestniczą w wystawach w Polsce i za granicą.

W swojej twórczości Kadyrova skupia się na lokalnych kontekstach i interakcjach między ludźmi a ich otoczeniem. Od początku pełnoskalowej inwazji pozostaje w Ukrainie, ponieważ nie wyobraża sobie, jak mogłaby opowiadać o wojnie, która od 2022 roku jest głównym tematem jej prac, nie będąc na miejscu.