Krzysztof Garbaczewski. Badania terenowe

Garbaczewski w swych spektaklach mówi o najważniejszych sprawach egzystencjalnych i szuka doświadczeń granicznych. Ironicznie przyglądając się wszystkiemu, co teatralne (np. iluzji scenograficznej, stosunkowi aktora do roli, wierności tekstowi dramatu, sceniczności), komentuje i przekracza dotychczasowe próby eksperymentalne, jednocześnie rozważając genezę samego teatru, jaką jest rytuał. Uważany za brutalistę formy praktykuje nieoczywiste zestawienia, np. romantycznych bohaterów Balladyny umieszcza w laboratorium genetycznym. Podejmuje kwestię współczesnej polskiej tożsamości.

Wystawa Badania terenowe przyjmuje formę warsztatową i procesualną. Stanowi komentarz do aktualnej tendencji organicznego przenikania się praktyk teatralnych i artystycznych. Próbuje uchwycić to, co dzieje się na styku teatru i sztuki, w kontekście migrujących motywów, symboli, metod pracy i szeroko pojętej performatywności.

Badania terenowe to zarazem intymny dziennik twórczy poświęcony ekofilozoficznemu funkcjonowaniu człowieka w świecie; dokument wyobcowania z tzw. własnego środowiska naturalnego, zderzenia mistycyzmu i duchowości zakorzenionej w naturze z wszechogarniającą nas utopią technologiczną. Głównym odniesieniem są tu działania ekologiczne Jerzego Grotowskiego, który sformułował kategorię „ekologii międzyludzkiego”, koncentrując się na źródłowej, organicznej pracy nad sobą oraz pierwotnej więzi łączącej aktora i widza w kontekście ich środowiska naturalnego. Równoległym komentarzem do jego metody działań jest film Karola Radziszewskiego Książę, który bierze na warsztat jego sposoby pracy.

Tworzywem Garbaczewskiego jest złożony ekosystem współdziałania międzyludzkiego, androgyniczny sposób bycia mieszczący się poza genderowymi podziałami, naturą i cyberprzestrzenią. Garbaczewski nie tylko zwraca uwagę na organiczne relacje zaistniałe w trakcie powstawania określonych performatywnych narracji, ale podkreśla również pewnego rodzaju queerową bioróżnorodność. Funkcjonuje ona jako przestrzeń nieograniczona założonymi z góry rezultatami, dychotomicznymi podziałami i hermetycznymi kategoriami, jako forma odpowiednia dla mogących powstać w przyszłości relacji.

Jedną z serii prac prezentowanych na wystawie są ćwiczenia filmowe do spektaklu Chłopi powstałego na podstawie powieści, w której rytm natury jest nadrzędną strukturą porządkującą plan wydarzeń. Garbaczewski umieszcza aktorów poza formułą teatru, w pozornie neutralnej znaczeniowo próżni, którą stanowi plener w Maćkowej Rudzie. Ćwiczenia aktorów uruchamiają zmysły, fantazje, projekcje w kontekście dokamerowej gry z fantomem nieistniejącej publiczności. Jest to uchwycenie pierwszego etapu tworzenia sensu – reprezentacja mikrokosmosu, w którym nieustannie i płynnie negocjowane są znaczenia relacji ja – świat, a nakładki kulturowo-społeczne nie zdążyły jeszcze na stałe odcisnąć swojego piętna.

Uzupełnieniem tej narracji jest wprowadzenie prac Andrzeja Strumiłły i Janka Strumiłły, których obecna twórczość także związana jest z Maćkową Rudą, gdzie odbywają się plenery Garbaczewskiego. Ich wspólne działania, narady, wzajemne inspiracje i współpraca nawiązują bezpośrednio do tradycji plenerów oraz wspólnych poszukiwań twórczych z dala od utartych formatów, skontenerowanych przez szeroko pojęte struktury instytucjonalne.

Zestaw prezentowanych prac tworzy szkicowy, mozaikowy zapis autorskiego procesu destylacji otaczającej nas rzeczywistości, którego rezultatem są spektakle Garbaczewskiego. Na proces ten składają się „działania uboczne” powstające w trakcie pracy z aktorami, efemeryczne ćwiczenia z „bycia sobą” i romantycznego „bycia w naturze”, krótkie eseje filmowe, formy przestrzenne i elementy rzeczywistości wirtualnej, niekoniecznie bezpośrednio związane z treścią konkretnego spektaklu. To ćwiczenia z rzeczywistości i próby nakładania na nią odpowiedniej ramy znaczeniowej.

Na wystawie pojawią się także prace-komentarze zaproszonych twórców: Dream Adoption Society, Karola Radziszewskiego, Szymona Rogińskiego, Andrzeja Strumiłły, Anny Strumiłło, Janka Strumiłły, Anastasii Vorobiovej i Aleksandry Wasilkowskiej.
 

Kuratorka: Patrycja Ryłko
Kuratorska zapraszająca: Ewa Tatar
Współpraca: Michał Łukaszuk
 
 

Wydarzenia towarzyszące:

Galeria Arsenał, ul. A. Mickiewicza 2

22.01. – 17.03. (wtorek – niedziela), godz. 12:00–18:00
Perła na życzenie: bezpłatny, atrakcyjny tutorial
Jak nie oprowadzać po wystawie w formie gadanego You
Tube’a na żywo, czyli spacer po wystawie z oprowadzającym
zapisy grup i widzów indywidualnych: m.lukaszuk@galeria-arsenal.pl
 
25.01. – 17.03. (wtorek – niedziela), godz. 10:00–18:00
WY-twórcy, czyli bezpłatne samoobsługowe koszyki z zestawami
kreatywnych zadań pogłębiających odbiór wystawy

01.02. – 17.03. (wtorek – niedziela), godz. 10:00–18:00
Ekologia i ekologie międzyludzkiego: lekcje galeryjne i warsztaty
dla szkół podstawowych (klasy 6 – 8) oraz gimnazjów do wystawy
Badania terenowe (opłata: 4 zł od osoby)
zapisy: j.zieniuk@galeria-arsenal.pl, k.wiska@galeria-arsenal.pl
 
19.02. (wtorek), godz. 13:00–14:30;
20.02 (środa), godz. 13:00–14:30;
21.02. (czwartek), godz. 13:00–14:30;
27.02. (środa), godz. 11:00–12:30;
bezpłatne oprowadzania z audiodeskrypcją po wystawie Badania
terenowe
zapisy: j.zieniuk@galeria-arsenal.pl, k.wiska@galeria-arsenal.pl
 
6.03. (środa), godz. 15:30-17:30
moje i twoje: warsztaty performatywne z tancerką Izą Szostak dla osób 50+ nw ramach cyklu „Trochę mnie gnębi towarzystwo gołębi”
wstęp wolny, zapisy: j.zieniuk@galeria-arsenal.pl

6.03. (środa), godz. 18:00-20:00
moje i twoje: warsztaty performatywne z tancerką Izą Szostak dla nauczycieli, pedagogów i wszystkich osób pracujących z dziećmi i młodzieżą w ramach cyklu „Sztuka edukacji”
wstęp wolny, zapisy: j.zieniuk@galeria-arsenal.pl

14.03 (czwartek), godz. 18:00 – 20:00
THE BEST OF sztuka po internecie *najlepsze momenty*, wykład Jana Owczarka z projekcjami prac (m.in. Katja Novitskova, Jon Rafman czy Ryan Trecartin)

17.03 (niedziela) godz. 16:00 – 21:00
pożegnanie wystawy Krzysztofa Garbaczewskiego „Badania terenowe”
godz. 16:00 Anna Łuszyńska oprowadza po wystawie (w języku białoruskim)
godz. 17:00 Michał Łukaszuk oprowadzanie po wystawie (w języku polskim)
godz. 18:00 Prawda to za mało. Wińmy galaktyki, koncert Andrzeja Szpindlera i Tomasza Kowalskiego
godz. 19:00 Pussy Mantra / rave performans + VR by Anastasia Vorobiova & Marta Nawrot i Jagoda Wójtowicz z Dream Adoption Society (DAS)

Teatr Szkolny im. Jana Wilkowskiego,
Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza, Filia w Białymstoku
 
8.02. (piątek), godz. 19:00
Solarize (2014), reż. Krzysztof Garbaczewski,
Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie;
projekcja z komentarzem
 
15.02. (piątek), godz. 19:00
Białoszewski/Ginsberg, projekcja materiałów i realizacji
Krzysztofa Garbaczewskego oraz Filmikowania (1968)
Mirona Białoszewskiego (kolekcja Muzeum Sztuki Nowoczesnej
w Warszawie)
 
22.02. (czwartek), godz. 19:00
Kim był Grotowski?, wykład Michała Łukaszuka
 
7.03. (czwartek), godz. 18:00
Kim jest Garbaczewski?, wykład Michała Łukaszuka

/ W związku z żałobą narodową ogłoszoną po tragicznej śmierci prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, otwarcie wystawy odbędzie się w niedzielę, 20 stycznia, o godz. 18:00. Jednocześnie informujemy, że wystawa będzie czynna do zwiedzania w niedzielę, od godz. 10:00. /

***

Program towarzyszący wystawie zrealizowano we współpracy z Fundacją Uniwersytet Terenowy w ramach dotacji zarządu Województwa Podlaskiego przyznanej w otwartym konkursie ofert na wykonanie zadań publicznych w sferze kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego oraz w sferze działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego na rok 2019.

(ur. 1983 w Białymstoku)
Reżyser teatralny, autor adaptacji, na podstawie których tworzy tzw. teatralne instalacje łączące performance, sztuki wizualne oraz muzykę. Pierwszy polski artysta praujący w technologi Virtual Reality. Najważniejszy reżyser teatralny swojego pokolenia.

Ukończył Wydział Reżyserii i Dramatu w krakowskiej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego. Laureat wielu nagród m.in. Paszportu Polityki (2012).
Adaptował m.in. „Tybetańską Księgę umarłych” (Teatr Polski we Wrocławiu, 2009) i „Kronosa” Witolda Gombrowicza (Teatr Polski we Wrocławiu, 2013). Spektakle „Odyseja” (Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu, 2009), „Życie seksualne dzikich” (Teatr Nowy w Warszawie, 2011), „Balladyna” (Teatr Polski w Poznaniu, 2013), „Kamienne niebo zamiast gwiazd” (Teatr Nowy w Warszawie, 2013), „Zwycięstwo nad słońcem” (Teatr Wielki – Opera Narodowa, 2014), „Hamlet” (Narodowy Teatr Stary im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, 2015), „Robert Robur” (TR Warszawa 2016), „Uczta” (Teatr Nowy w Warszawie, 2017) „Chłopi” (Teatr Powszechny w Warszawie, 2018).

Wraz z założonym przez siebie kolektywem Dream Adoption Society na zaproszenie Instytutu Adama Mickiewicza jesienią 2018 w Nowym Jorku przygotował spektakl i wystawę dotyczącą związków poety Allena Ginsberga z polską sceną artystyczną w latach 60. i 70. Aktualnie DAS na zaproszenie Teatru Powszechnego w Warszawie prowadzi przestrzeń klubowo-performatywną.