Koncert grupy „Niwea”

Niwea oczywiście kojarzy się ze starą dobrą marką kosmetyku odpowiedniego na każdą okazję. Nawilżone buzie i odżywione, wcześniej spierzchnięte usta, smak tłustego kremu. Ten pielęgnacyjny niezbędnik ma na pierwszy rzut oka niewiele wspólnego z muzyką (chyba że okrągłe pudełko skojarzymy z płytą). Jednak skoro przynosi wspomnienia z dzieciństwa, może otworzyć cały magazyn znaczeń. To strategia bliska Wojtkowi Bąkowskiemu, albo może nawet skłonność jego umysłu i artystycznego języka, by w banalnej rzeczywistości odnajdywać te elementy, które wyobraźnię odbiorcy (widza i słuchacza) przeniosą daleko z miejsca, w którym stoi. Smak kremu może zatem posiadać właściwości proustowskiej magdalenki. Dokąd nas przenosi Niwea?

Duża część muzycznych produkcji Bąkowskiego nosi ślady lat 80. – on sam przyznaje się do sentymentu za kulturą własnego dzieciństwa chętnie i często. To fascynacje zarówno artystyczne, jak muzyczne. Jednocześnie źródłem jego twórczości w sferze dźwięku, elementarzem, „szkołą podstawową” były doświadczenia z zespołami rapowymi. Na styl Bąkowskiego składają się po równo rap i zimna fala, czyli lata 80 i 90, dzieciństwo i okres dojrzewania. Efektem tego spojenia jest NIWEA. Dzieje się na tym styku coś niezwykłego, co można było przeczuć wcześniej w kilku utworach grupy KOT. Otóż nawiązania do przeszłych estetyk nie mają smaku nostalgii, brzmią pełnokrwiście i autentycznie, Bąkowski to po prostu egzystencjalny gangster, który pojawia się w odpowiednim dla swej natury otoczeniu dźwiękowym. Dawid Szczęsny pełni tutaj niezwykle ważne zadania. Doświadczenia hip-hopowe i eksperymentalne dały Szczęsnemu narzędzia, którymi posługuje się z wyrafinowaną maestrią. To zazwyczaj dobra recepta na świetną muzykę – bezkompromisowy poszukujący artysta, skupiony na abstrakcyjnych problemach, daje sobie odpocząć i tworzy z rozmachem bezpretensjonalną muzykę, bawiąc się przy tym doskonale. Łatwo wtedy rozpoznać wyrobione w eksperymentalnej pracy poczucie proporcji, znajomość odpowiednich środków i chwytów używanych bezbłędnie. Mamy zatem w muzyce NIWEI fuzję tego, co najlepsze w muzyce ostatnich 30 lat w porywającym wyborze dwóch znakomitych artystów.

Pierwszoplanowa jest w utworach NIWEI poezja Bąkowskiego – piosenki tętniące podskórnym rytmem, surowe niebanalne melodie – moje największe zaskoczenie i radość, że Wojtkowi przydarza się śpiewać. Teksty, podobnie jak nazwa grupy, podejmują banał życia i rozwijają go w poetyckie figury. Bąkowski pozostaje wrażliwym obserwatorem, łączy odległe poziomy rzeczywistości, domyśla się kilku warstw pod zdarzeniami, którym zwykle nie poświęcamy uwagi. A wszystko to – przepraszam że powtórzę raz jeszcze – piosenki! Kulawe, pijane, raz niepozorne innym razem wzniosłe, przenikliwe i piękne. Przynoszą przy tym smak czegoś bardzo ważnego i uniwersalnego.

(Michał Lasota Galeria Stereo Poznań 2010)