Jadwiga Sawicka. Daj wszystko

Prace malarskie Jadwigi Sawickiej z lat 80. w zasa-dzie nie istnieją – artystka przemalowała wszystkie płótna, które powstały w ekspresyjnej stylistyce „dzikiej figuracji”. Zrezygnowała z osobistych wątków i indywidualnego przekazu na rzecz obserwacji rzeczy i zjawisk w potocznej rzeczywistości. W latach 1994-95 powstały niewielkich wymiarów obrazy akrylowe na papierze, przedstawiające fragmenty garderoby (spódnica, spodnie, pantofle) i kosmetyki opatrzone fragmentami haseł reklamowych o nieco absurdalnym zabarwieniu (PODSZEWKOWANIE, WYSOKOAMONIAKALNY, LEKKI SMAK). Namalowane ubrania są puste, sama forma bez ciała człowieka, puste są też słowa wyjęte z kontekstu. W latach 1996-97 powstaje seria obrazów olejnych na płótnie przedstawiająca ubrania na tle tekstu. Na teksty składają się fragmenty tytułów gazetowych i streszczeń seriali telewizyjnych. Operowanie przez artystkę cytatami zaczerpniętymi ze środków masowego przekazu kontrastuje z kameralną formą, jaką jest tradycyjne malarstwo na płótnie.

W połowie lat 90. artystka zaczęła robić instalacje, w których zestawiała różne materie: mięso, kwiaty, czarną folię. Układała np. na czarnej folii mielone mięso w formie serca lub kobiecej piersi. Podstawowym powodem takiego wyboru był kolor i kontrast między znaczeniem materii a kolorem.
Z uwagi na nietrwałość prac artystka zaczęła je fotografować i prezentować w formie zdjęć. W tym czasie powstały też fotografie przedstawiające fragmenty ciała artystki związane kablem i zestawione z częściami ciał martwych zwierząt (np. świńskimi ogonami) oraz rzeźby z plasteliny przedstawiające części damskiej garderoby, takie jak biustonosz, kostium kąpielowy czy majtki.

Od 1997 roku w twórczości Sawickiej pojawia się nowy sposób obrazowania: przedmioty i teksty występują w jej pracach osobno. Powstają obrazy przedstawiające na pastelowych tłach pojedyncze części garderoby oraz obrazy, na których na podobnych tłach artystka maluje litera po literze sensacyjne komunikaty będące cytatami z gazet (ZNOWU ZABIJA, PROCES LEKARZA, ZŁODZIEJ, ZŁODZIEJ). Na obrazach „pisanych” słowa są wyjęte z kontekstu często źle podzielone, bez znaków diakrytycznych, czasami niespodziewanie się urywają, ale to jedynie wzmaga niepokój i dezorientację. Forma obiecuje komunikat, ale z zalewu informacji, jakiego codziennie doświadczamy w mediach, trudno wyłowić sens. Uwagę zwracają tylko nagłówki o drastycznej wymowie, które kreują obraz świata. Sawicka traktuje sensacyjne tytuły jako zjawisko estetyczne i odwzorowuje niektóre z nich na swoich obrazach lub wielkoformatowych wydrukach (DORZYNANIE, BYDLAKI, POWODUJE RAKA).

W latach 1997-98 powstała seria wielkoformatowych fotografii barwnych przedstawiających pojedyncze czarne i białe ubrania na jednobarwnych, kolorowych tłach z plastikowej folii i dermy. Tu, jeszcze bardziej niż na obrazach, wypreparowane sukienki, spodnie i marynarki stają się obce i niepokojące, prowokują pytania o los ludzi, którzy je nosili. Rok później Sawicka wykonała barwne fotografie główek goździków rozmieszczonych regularnie na tle sztucznego futra oraz dalii na tle barwnej dermy. Serii z kwiatami, które są postrzegane jako symbol piękna w naturze, towarzyszyła seria fotografii główek popularnych zabawek (męskich odpowiedników lalki Barbie: Kena, Franka i Action Mana) wciśniętych w kolorową dermę, będących kwintesencją tandety produkowanej przez kulturę masową.

Od 1998 roku Sawicka (m.in. na podstawie wcześniejszych obrazów) wykonuje wielkoformatowe wydruki z czarnymi literami na cielistoróżowym tle. Charakterystyczny róż kojarzony bywa najczęściej z kobiecością, pojawia się tu więc problematyka ciała, ale wprowadzona przez artystkę bardzo dyskretnie, symbolicznie. Jedna z tych prac pt. NAWRACA-NIE, OSWAJANIE, TRESOWANIE trafiła w 1998 roku na billboardy w kilku miastach Polski, prezentowana w ramach projektu Zewnętrzna Galeria AMS. W galeriach Sawicka umieszcza napisy na wydrukach na ścianach lub kolumnach, wielokrotnie je czasami powielając, co stwarza efekt tapety. Teksty pojawiają się też na przedmiotach, takich jak ołówki, taśmy, pudełka lub ulotkach (CZY POLSKA CIĘ KOCHA – na wystawie zbiorowej „Polska”, 2002, Teatr Akademia, Warszawa). Jej prace posiadają potencjał krytyczny, ale ujawnia się on dopiero po wnikliwej analizie komunikatów, jakie ze sobą niosą.

opracowano na podstawie: www.culture.pl; www.bunkier.com.pl; www.zacheta.art.pl
więcej na temat artystki: www.jadwigasawicka.c-net.pl/pl/index1.php

wystawa czynna codziennie z wyjątkiem poniedziałków i dni poświątecznych, bilet normalny 6 zł, ulgowy 3 zł, we czwartki wstęp wolny