DREAMLAND DONBAS – Viktor Marushchenko

Projekt Dreamland Donbas opiera się na serii dokumentalnych fotografii Viktora Marushchenki wykonanych w miastach Donbasu zimą 2003 roku. To subtelne, znakomite formalnie fotografie, będące reminiscencją płócien flamandzkiego malarza Petera Bruegla czy tradycyjnego malarstwa chińskiego. Sceny codziennego życia małych zabieganych figurek ludzkich i wielkie naturalne pejzaże wydają się być głównymi bohaterami zdjęć. Oprócz doświadczenia przyjemności estetycznej uderza kontrast między formalnym wyrafinowaniem fotografii a ich tematyką, kontrast, który zmusza do refleksji nad życiem na ziemi Donbasu.

Dreamland Donbas pokazuje świat, w którym ekstremalna bieda spotyka się z niewiarygodnym bogactwem, miejsce szarej rzeczywistości i kolorowych snów. Projekt ukazuje niegdyś dobrze prosperujących i zabezpieczonych socjalnie mieszkańców Donbasu, którzy dzisiaj zarabiają na życie, pracując nielegalnie w nieczynnych kopalniach. Kobiety i nastolatki ręcznie wydobywają węgiel i sprzedają na lokalnych bazarach. Na fotografiach Marushchenki widzimy kobiety górników i górników nastolatków, zniszczonych życiem mężczyzn pracujących w biedaszybach. Widzimy ich domy i ich marzenia. W oficjalnie zamkniętych kopalniach pracuje nielegalnie 60 tysięcy górników.

Mimo wszystko projekt Dreamland Donbas nie próbuje szokować. Fotografie Viktora Marushchenki są taktowne i głęboko humanistyczne. Artysta dokumentuje marzenia i idee ludzi oraz ich tęsknotę do piękna pomimo trudnych warunków życia. Tworząc instalację, Viktor Marushchenko i kurator Jerzy Onuch posłużyli się fototapetą z krajobrazem – elementem często występującym w tych fotografiach, który pomimo swojej kiczowatości ucieleśnia pragnienie piękna. W ten sposób zwracają uwagę na przestrzeń prywatną w trudnym życiu w postsowieckich kompleksach przemysłowych.

Projekt został pokazany po raz pierwszy jesienią 2004 roku na 26. Biennale w San Paulo w Brazylii. W 2005 roku był prezentowany w Centrum Sztuki Współczesnej w Kijowie (Ukraina) oraz w Museo de Arte Contemporaneo w Santiago (Chile).

Projekt został zrealizowany dzięki pomocy International Renaissance Foundation i Ambasady Królestwa Holandii w Kijowie.