DAN PERJOVSCHI – Legalnie, nielegalnie lub na odwrót
Dan Perjovschi urodził się w 1961 roku w Sybinie w Rumuni. Jego rysunki, komiksy i graffiti, stanowiące komentarz na temat bieżących wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych, powstają bezpośrednio na ścianach muzeów i galerii. Artysta odegrał dużą rolę w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Rumunii, współpracując z wydawanym w Bukareszcie magazynem kulturalnym „Revista 22”. Miał też wpływ na rozwój wymiany kulturalnej między Rumunią a międzynarodowymi instytucjami sztuki współczesnej. Mieszka i pracuje w Bukareszcie. W 2004 roku został wyróżniony nagrodą im. George’a Maciunasa. Jego prace pokazywane były na całym świecie. Najważniejsze wystawy indywidualne to: „rEST”, 48th Biennale w Wenecji, Pawilon Rumuński (z SubReal), 1999; „Naked Drawings“, Ludwig Museum, Kolonia, 2005; „The Room Drawing”, Tate Modern, Londyn, 2006; „What Happens to US?”, Project 85, MoMA, Nowy Jork, 2007; „Late News”, Institute for Contemporary Culture, ROM, Toronto, 2010; „Not Over”, MACRO, Rzym, 2011.
Twórczość rumuńskiego artysty postrzegać można jako rodzaj malarstwa monumentalnego, z tą różnicą, że rolę płótna pełnią tutaj monochromatyczne ściany galerii. Artysta pokrywa je niezliczonymi formami figuratywnymi odnoszącymi się do problemów związanych z kulturą – zarówno wąsko rozumianą kulturą artystyczną (w tym kwestiami rynku sztuki oraz instytucjonalizacji artysty i dzieła), jak i szeroko rozumianą rzeczywistością społeczną. Ich charakter utrzymany jest w prymitywnej konwencji komiksu. Jak podkreśla autor, tworzone przez niego prace stanowią wizualizację jego przemyśleń i idei rodzących się z obserwacji codzienności. Umieszczone w przestrzeni wystawowej, stanowią rodzaj rozpoznawalnego na pierwszy rzut oka logo artysty.
Prymitywizm form, jaki stosuje w swoich pracach Perjovschi, można by rozumieć w sposób zaproponowany przez Ernsta Gombricha – jako element najbardziej zbliżony do natury ludzkiej. Linearyzm i swoista archaiczność prac może rodzić skojarzenia z malowidłami jaskiniowymi. Twórczość rumuńskiego artysty dotyka elementarnych kwestii związanych z ludzkim istnieniem, jak religia, instytucje, społeczeństwo, tożsamość etc., o których mówi on prosto i bezkompromisowo. Sporządzane czarnym flamastrem, trafne, niekiedy zgryźliwe, wizualno-werbalne komentarze bezlitośnie odzierają rzeczywistość z wszelkich mitów i symulakrów. Często w trakcie zwiedzania ekspozycji przez widzów artysta domalowuje nowe elementy lub historie, nadając swojej twórczości charakter interwencji.
Dan Perjovschi ukazuje nam rzeczywistość zepsutą, a nas samych odziera ze wszelkich złudnych masek, które zakładamy na co dzień. Czyni to w sposób niekonwencjonalny, wkładając maksimum treści w minimalistyczną formę.
tekst Sebastian Kochaniec
[1] M. Wasilewski, Czy sztuka jest wściekłym psem, wyd. Stowarzyszenie Czas Kultury, Poznań 2009.
Dan Perjovschi
ZAPLANUJ WIZYTĘ
Wystawy są czynne od wtorku
do niedzieli w godzinach
10:00-18:00
Ostatnie wejście
na wystawy o godz.:
17.30