Artur Żmijewski. Nasz śpiewnik – pokaz filmu

NASZ ŚPIEWNIK
pokaz filmu
22 maja – 20 czerwca 2004
dzięki uprzejmości Fundacji Galerii Foksal

Artur Żmijewski – ur. 1966 w Warszawie. W latach 1990-95 studiował na Wydziale Rzeźby warszaws-kiej ASP w pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego,
a w 1999 na Gerrit Rietveld Academie w Amsterda-mie. Tworzy instalacje, obiekty fotograficzne, foto-grafie, realizacje wideo, filmy. Za pracę Oko za oko otrzymał główną nagrodę Fondazione Sandretto Re Rebaudengo Per L’Arte na wystawie Guarene Arte 2000 we Włoszech. Redaktor pisma Czereja, zaj-muje się także krytyką artystyczną i organizacją wy-staw.
Jesienią 2003 roku Galeria Arsenał prezentowała trzy jego filmy Lekcja śpiewu I, Lekcja śpiewu II i
Na spacer. W ramach XIX Dni Sztuki Współczesnej pokazany zostanie Nasz śpiewnik zrealizowany w 2003 roku w Izraelu. To film o wspomnieniach sta-rych Żydów polskiego pochodzenia – jego bohate-rowie śpiewają polskie piosenki zapamiętane w dzieciństwie: patriotyczne, ułańskie, miłosne. Się-gając do własnej przeszłości, przybliżają nam na-szą.

(…)"To jest film o przypominaniu sobie. Oni wydo-bywają z pamięci jakieś szczątki tych piosenek, po kilka wersów. Niektórzy pamiętają więcej – ale wszyscy błądzą po swojej pamięci, szukając pogu-bionych melodii, pogubionych słów. Starość jest w tym filmiku oczywista – nie tylko ich ciała są stare, ale i te piosenki już dawno wyszły z obiegu. To przecież przedwojenne szlagiery, np. "Ta ostatnia niedziela", jakieś hity Fogga, piosenki z lat 50. – zupełnie anachroniczne. Polska skończyła się dla nich w chwili emigracji – i zapewne jedyne, co do nich później docierało, to te historie w rodzaju jedwabieńskiej. (…)Ja jednak chciałem przede wszystkim, aby kontekst historii nie odwrócił uwagi od współczesności, od tego, co się dzieje teraz – dzisiaj. W opisie losu polskich Żydów przeważa temat holocaustu. Nie dociera jednak do nas, że ci, którzy przeżyli, właśnie umierają. Taki jest bez-pośredni message: oto następuje koniec jakiegoś świata, „polskiego” świata w Izraelu, z którym jeste-śmy związani, bo jesteśmy Polakami, a ci emigra-nci są taką „polską” wyspą i przy tym ani trochę nie są polonią."
wypowiedzi artysty pochodzą z tekstu
Polski my naród, polski ród…
Joanna Turewicz rozmawia z Arturem Żmijewskim,
październik 2003
"Czas kultury" nr 5/2003