Wojtek Doroszuk. Bliż

Katalog wystawy indywidualnej Wojtka Doroszuka „Bliż / The Near Point”, która odbyła się w Galerii Arsenał w Białymstoku w 2016 roku. Artysta prezentował na niej cztery filmy: „Festin”, „Osad”, „Prince” oraz „Sape”.

Fragment tekstu krytycznego Anki Herbut:
W postapokaliptycznych filmach Wojtka Doroszuka nie ma człowieka. Są psy, owady, sprzęty codziennego użytku i narzędzia, które mogłyby się człowiekowi przydać. Sporo jest śladów jego obecności. Analitycznie wychłodzona i zdystansowana kamera skanuje to, co po nim zostało: przedmioty martwe, niewykorzystane, odłożone na później, zapomniane. Wszystko przeczy antropocentrycznej hierarchii. […] O ile w „Festin” proces rozkładu rzeczywistości przybiera wyraźnie trójdzielną strukturę, o tyle w „Osadzie” (2014) przebiega on tak wolno i łagodnie, że staje się właściwie niezauważalny. Nie wyczuwa się tu podwyższonej temperatury zniszczenia – raczej postępujący zanik życiowej energii. Posthumanistyczny bezwład. Wszystko, co miało się wydarzyć, już się wydarzyło.

Fragment tekstu krytycznego Katarzyny Różniak:
Odwołując się do idei filozofii posthumanistycznej, artysta krytykuje humanizm za jego antropocentryczną perspektywę i podaje w wątpliwość obraz świata, w którym człowiek zajmuje centralną, uprzywilejowaną pozycję. Doroszuk stosuje w tym celu wyjątkowo prosty zabieg: unika obecności człowieka w kadrze. W jego wizjach koniec człowieka nie implikuje końca świata. Terytoria postludzkie przejmowane są przez inne byty: zwierzęta, rośliny i przedmioty. Uznanie ich autonomii oraz akceptacja ich podobnego do ludzkiego statusu i aktywnego wpływu na sieć zależności, w której wspólnie funkcjonujemy, okazuje się łatwiejsza dzięki tworzonym przez Doroszuka wizjom momentu po człowieku – wciąż pełnym życia, innych bytów, przedmiotów i relacji.

Fragment tekstu krytycznego Łukasza Wojtysko:
„Sape” i „Prince” to historie o Brazzaville. Chociaż w jednym i drugim filmie widzimy przede wszystkim pojedynczych mężczyzn (skanujemy ich wygląd i sposób zachowania), to Doroszuk tak naprawdę przybliża nam miasto. Uderza jego zniszczona architektura, mieszkańcy znacząco „przeglądający” się w błyszczących powierzchniach i naszym własnym spojrzeniu. „Prince” jeszcze bardziej to podkręca: towarzyszymy przecież młodemu Kongijczykowi, który wyglądając i poruszając się jak Michael Jackson, przemierza zakurzone ulice Brazzaville. […] Sapeurs to współcześni dandysi, z takim samym rytualnym kodeksem jak ten z początku XX wieku. Dandys bardzo dobrze wiedział, w które role społeczne może się wcielać, a kim stać mu się nie wolno. Jego ciało w zniewoleniu formą szukało wyzwolenia. Podobne poszukiwania ujawniają się w postaciach Prince’a i kongijskich sapeurs, sportretowanych przez Doroszuka.

s. 46, il. kolorowe, tekst w jęz. polskim i angielskim, opr. miękka

Teksty: Anka Herbut, Katarzyna Różniak, Łukasz Wojtysko
Tłumaczenie: Monika Ujma

Wydawnictwo: Galeria Arsenał, Białystok 2016
Rok publikacji: 2016
Format: 15 x 21 cm
ISBN: 978-83-89778-49-9