Spotkanie z Lesią Pcholką oraz prezentacja jej książki „DESCENT INTO THE MARSH”

10.07.2025, godz. 17:00
Galeria Arsenał w Białymstoku, ul. A. Mickiewicza 2
wstęp wolny

Wydarzenie w ramach rezydencji MKiDN Gaude Polonia

LESIA PCHOLKA (Pczołka) to białoruska artystka wizualna, obecnie mieszkająca w Berlinie i Bielsku Podlaskim. Jest założycielką archiwum VEHA poświęconego gromadzeniu, opisywaniu, upowszechnianiu i ochronie białoruskiej fotografii wernakularnej oraz badaniu pamięci zbiorowej. Artystka łączy praktykę archiwalną, narracje migracyjne i transformacje społeczne, korzystając z narzędzi fotografii, wideo i instalacji, bada nieudokumentowane historie i traumy polityczne. Jej projekty łączą historię kultury ze współczesnymi ruchami migracyjnymi, pokazując indywidualne biografie i strategie oporu wobec autorytaryzmu i przymusowych przesiedleń.

Książka Lesi Pcholki „DESCENT INTO THE MARSH” została opublikowana pod koniec 2024 roku – tuż przed wyborami prezydenckimi na Białorusi w 2025 roku. Powstała z myślą o rzuceniu światła na trwające represje, z tysiącami więźniów politycznych i około milionem ludzi zmuszonych do ucieczki. Autorka przywołuje protesty na Białorusi i w Hongkongu jako przykłady współczesnego oporu kształtowanego przez kontrolę cyfrową i geopolityczne wpływy Chin.

Siedem rozdziałów, ilustrowanych zdjęciami z Białorusi i Hongkongu, bada wspólne taktyki i wyróżniki: gesty jedności, symboliczne kolory i przedmioty (np. parasole jako znak ochrony i odporności). Artystyczne formy wyrazu, takie jak ściany Lennona w Hongkongu i białoruskie dziedzińce, podkreślają oddolną kreatywność i znaczenie efemerycznych przestrzeni protestu. Pozbawiony przywódców, zdecentralizowany charakter obu ruchów świadczy o ich zdolnościach adaptacyjnych. Strategia „Be Water” (bądź jak woda) w Hongkongu i horyzontalna organizacja na Białorusi kładą nacisk na działania zbiorowe, jednocześnie unikając autorytarnych represji.

Książka analizuje również wymianę praktyk represyjnych między reżimami Chin i Białorusi, koncentrując się na roli technologii nadzoru. Połączenie tradycyjnych metod zastraszania z nowoczesnym nadzorem cyfrowym stawia nowe wyzwania przed protestującymi. Chociaż żaden z omawianych ruchów nie osiągnął swoich bezpośrednich celów politycznych, oba wywarły trwały wpływ na transformację kulturową i społeczną. „Descent into the Marsh” to wizualny dokument protestu, który podkreśla uniwersalne ludzkie dążenie do wolności i godności. Książka funkcjonuje również jako otwarte archiwum, regularnie aktualizowane o nowe artykuły medialne i refleksje na temat trwających walk, zapewniając trwały zapis niedokończonych wydarzeń dostępny w sieci bez blokowania i cenzury.

Źródło:
https://a-lesia.com/
https://a-lesia.com/descent-into-the-marsh

„DESCENT INTO THE MARSH”, LESIA PCHOLKA