panel dyskusyjny: TOŻSAMOŚĆ BIAŁORUSINÓW PODLASIA

Fundacja Tutaka, Galeria Arsenał w Białymstoku oraz Uniwersyteckie Centrum Kultury zapraszają na panel dyskusyjny:

TOŻSAMOŚĆ BIAŁORUSINÓW PODLASIA

26 kwietnia o godzinie 18.00
Uniwersyteckie Centrum Kultury
ul.Ciołkowskiego 1N w Białymstoku

oraz na transmisję na żywo, która odbędzie się na kanale YouTube Fundacji Tutaka pod linkiem: https://youtu.be/F58SYFW-Onw

Białorusini od zawsze są częścią Podlasia, ale co tak naprawdę wie o nas przeciętny mieszkaniec Polski? Co my sami o sobie wiemy i myślimy? Na czym budujemy swoją tożsamość? Jaki wkład wnosimy do kultury regionu, Polski, Białorusi? Jaką rolę odgrywa w tym język, historia, religia? Czym dla nas jest państwo i narodowość? I gdzie jest nasza ojczyzna?

„Po drugiej wojnie światowej w nowych granicach państwa polskiego pozostały jedynie skrawki obszaru etnograficznego białoruskiego, leżące we wschodnich powiatach województwa białostockiego. Około 200-tysięczna społeczność białoruska nie stanowiła problemu w skali kraju, wiele natomiast znaczyła w sferze polityki lokalnej. Większość Białorusinów w Polsce  pozostała w swoich miejscowościach, przyczyniając się do utrzymania ciągłości kulturowej, wyznaniowej i narodowościowej w nadgranicznych gminach województwa białostockiego.

            (…) Białorusini pozostawali zatem społecznością zdecydowanie wiejską. Ze środowiska tego zostały wyrwane w tym okresie jedynie nieliczne jednostki. Rozpad tej społeczności następował dopiero w latach pięćdziesiątych wraz z kolektywizacją wsi i jej konsekwencjami społecznymi, masową migracją do miast, upowszechnieniem oświaty, pojawieniem się elektryczności i propagandy radiowej oraz zmianą metod gospodarowania”.
(Eugeniusz Mironowicz, Białorusini w Polsce 1944-1949; s.7)

„W trakcie powszechnego spisu ludności w 2002 roku po raz pierwszy po drugiej wojnie światowej spytano polskich obywateli o ich narodowość i język ojczysty. Przed spisem wszystkie organizacje i środowiska białoruskie wydały odezwy nawołujące Białorusinów, by rachmistrzom podawali swoje prawdziwe pochodzenie. Odezwa ta była rozpowszechniana także w cerkwiach na Podlasiu. Nic też dziwnego, że wyniki spisu zostały przyjęte przez działaczy białoruskich z pewnym zaskoczeniem. Okazało się bowiem, że w woj. podlaskim zamieszkuje jedynie 46,4 tys. osób deklarujących narodowość białoruską. (…) Powszechny spis ludności z 2011 roku wykazał w województwie podlaskim tylko  39,1 tys. osób narodowości białoruskiej”. (Historia Białorusinów Podlasia, opr. redakcyjne Sławomir Iwaniuk i Oleg Łatyszonek, s.s. 381-382)

W panelu dyskusyjnym „Tożsamość Białorusinów Podlasia” wezmą udział podlascy Białorusini:

Leon Tarasewicz – światowej sławy malarz, prof. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, prezes Fundacja Villa Sokrates, organizator dorocznych sympozjonów „Białoruskie Trialogi” w Krynkach;

Ilona Karpiuk – dziennikarka, animatorka kultury, wokalistka zespołu „Ilo & Friends”;

Oleg Łatyszonek – historyk, prezes Białoruskiego Towarzystwa Historycznego, prof. Uniwersytetu w Białymstoku;

Aneta Prymaka-Oniszk – dziennikarka, reportażystka, autorka książki „Bieżeństwo 1915 roku”;

Paweł Stankiewicz – reżyser i organizator wielu białoruskich imprez kulturalnych, prezes Fundacji Tutaka.

Moderatorzy dyskusji:

Katarzyna Sawicka-Mierzyńska – literaturoznawczyni, przewodnicząca Zespołu Badań Regionalnych na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku

Mikołaj Wawrzeniuk – dziennikarz białoruskiego Radia Racja, wydawca programu „Tydzień Białoruski” w TVP 3 Białystok.

Organizatorzy: Fundacja Tutaka, Galeria Arsenał, Uniwersyteckie Centrum Kultury

Wydarzenie odbywa się dzięki wsparciu finansowemu Miasta Białystok.

Patronat medialny: Gazeta Wyborcza

Spotkanie odbywa się w ramach cyklu „Miasto – przestrzeń – społeczność”.

 „[…] miasto to środek do celu, jakim jest pewien określony styl życia. Jako takie, może być odzwierciedleniem tego, co w nas najlepsze. Może być wszystkim, czym tylko zapragniemy. A także może się zmienić, i to diametralnie.” (Montogmery 2015)

Miasto – przestrzeń – społeczność to seria otwartych spotkań przyjmujących formułę panelowo- seminaryjną , których tematyka oscyluje wokół miasta, jego problemów oraz możliwych sposobów ich przezwyciężania.

Chcielibyśmy aby spotkania stały się rodzajem platformy wymiany doświadczeń  dotyczących życia i działania w przestrzeni kulturowo-społecznej i fizycznej miasta. Celem jest uwrażliwienie na tę przestrzeń i lepsze w niej rozeznanie, a także próby wspólnego wypracowania narzędzi do poprawy jej jakości.

Głównym obszarem zainteresowań jest pole kulturowo-społeczne. Bliskie nam są koncepcje miasta, które jego rozwój uzależniają nie tylko od czynników ekonomicznych ale przede wszystkim kulturowych, a zalążki zmian upatrują między innymi w sztuce i stylu życia.
W trakcie spotkań, wraz z zaproszonymi gośćmi, będziemy rozmawiać m.in. o zjawiskach typu regeneracja kulturowa, ogrodnictwo miejskie, sztuka społeczna, spółdzielczość, architektura niezrównoważona oraz szukać odpowiedzi m.in. na pytania:

W jaki sposób budować wspólnotę w mieście? Czy miasto jest/ powinno być przestrzenią działania, a może w pewnych momentach zaniechania? Czy przestrzeń publiczna należy wyłącznie do ludzi? Czy sztuka może działać jako narzędzie zmiany społecznej w mieście? Jaka jest rola kultury w rozwoju miasta? Kto jest  aktorem zmian w mieście?  W jaki sposób budować przestrzeń współdziałania w mieście?