Ogrodnictwo miejskie | Miasto – przestrzeń – społeczność
Trudno określić, jakie są korzenie ogrodnictwa miejskiego. Wiadomo, że pierwsza akcja typu partyzantka ogrodnicza (guerilla gardening) miała miejsce za sprawą Liz Christy na Manhattanie w Nowym Jorku w 1973 roku. Artystka wraz z grupą aktywistów miejskich Green Guerillas rozpoczęła zrzucanie „bomb nasiennych” w opuszczonych przestrzeniach w mieście, a na rogu Bowery and Houston Street założyła nieformalny ogród, który dzięki usankcjonowaniu przez władze miejskie stał się zalążkiem pierwszych ogrodów społecznych.
Ogrodnictwo miejskie przyjmuje różnorodne formaty, by wymienić chociażby indywidualną czy grupową partyzantkę ogrodniczą, będącą najczęściej rodzajem nielegalnej akcji o charakterze artystyczno-społecznym, ale też przybierającą formę walki o przetrwanie; należą tu także praktyki artystyczne, ogrody społeczne czy uprawianie ogródka działkowego.
Wspólnie z zaproszonymi gośćmi zastanowimy się, co daje nam ogrodnictwo miejskie. Czy jest źródłem zdrowej, ekologicznej żywności, stylem życia, czystą przyjemnością, sposobem zbliżenia się do natury w środowisku miejskim, formą uspołeczniania przestrzeni miejskiej, budowaniem wspólnoty – czy może rodzajem snobizmu lub działaniem prowadzącym do odtwarzania podziałów w mieście.
Przy okazji będziemy mieli okazję zobaczyć, jak funkcjonują grządki pod Galerią Arsenał elektrownia, które instytucja bezpłatnie dzierżawi mieszkańcom Białegostoku i okolic w ramach kolejnej edycji projektu Elżbiety Jabłońskiej „Nieużytki sztuki”.
Przy sprzyjającej aurze zainaugurujemy otwarte miejsce spotkań na „placu czerwonym” pod budynkiem elektrowni, gdzie w ciepłych miesiącach roku znajdą się leżaki i parasole. Przy okazji oglądania wystaw sztuki współczesnej można tu będzie odpocząć, zrelaksować się, spędzić czas z przyjaciółmi lub rodziną.
W panelu udział wezmą:
Maciej Frąckowiak, Elżbieta Jabłońska, Izabela Kaszyńska, Paweł Matyszewski
Spotkanie poprowadzi Piotr Kempisty
Zapraszamy serdecznie!
Wstęp wolny
Maciej Frąckowiak. Socjolog zainteresowany formami aktywności i bezczynności społecznej w miastach, edukacją w kulturze, a także obrazem, który próbuje traktować jako narzędzie i pretekst do badań oraz zmiany relacji społecznych. Inicjator oraz uczestnik działań badawczych, artystycznych i sieciujących w tych obszarach. W instytucie Socjologii UAM w Poznaniu przygotowuje rozprawę doktorska poświęconą współczesnym interwencjom wizualnym. Współredaktor książek, a także autor kilkudziesięciu tekstów naukowych i nienaukowych, m.in. Opór sympatyczny w publikacji dotyczącej projektu „Nieużytki sztuki” Elżbiety Jabłońskiej.
Elżbieta Jabłońska. Artystka wizualna. W jej dorobku znajdują się działania długofalowe oparte na współpracy z instytucjami kultury i z publicznością (Nieużytki sztuki), projekty aktywizujące różne środowiska (Poręcz, Kijów, Ukraina, 2015) oraz próby kuratorskie (Powtarzam je by doścignąć, Muzeum Sztuki, Łódź, 2009). Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie aktualnie pracuje. Brała udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych.
„…realizacje Jabłońskiej dotyczą przede wszystkim problemu schizofrenicznego rozdarcia nowoczesnej jednostki pomiędzy kilkoma/kilkunastoma światami, w których funkcjonuje ona równocześnie i z których każdy domaga się zaangażowania pełni jej osoby…”
Marek Krajewski, Dystans do roli. O sztuce Eli Jabłońskiej
Iza Kaszyńska. Kulturoznawczyni, animatorka i organizatorka wydarzeń społeczno-kulturalnych. Współzałożycielka dwóch warszawskich ogrodów społecznych „Jedność” na terenie ROD i „Motyka i Słońce” na osiedlu Jazdów. Pracowała na polu sztuki współczesnej jako kuratorka, koordynatorka i producentka. Obecnie zajmuje się animacją społeczną.
Piotr Kempisty. Prawnik i społecznik. Członek zarządu fundacji Instytut Działań Miejskich i stowarzyszenia Rowerowy Białystok. Jeden z inicjatorów i aktywistów Porozumienia dla Drzew – grupy mieszkańców i ekspertów działających na rzecz ograniczenia wycinek drzew w Białymstoku. Prywatnie rowerzysta i miłośnik przyrody.
Paweł Matyszewski. Malarz, autor obiektów i instalacji, ogrodnik. Absolwent Wydziału Malarstwa, Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, dyplom w 2009 u prof. dr hab. Piotra C. Kowalskiego. Od 2014 student Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich na Wydziale Komunikacji Multimedialnej pod kierunkiem dr hab. Dominika Lejmana, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. Stypendysta Narodowego Centrum Kultury (2014) i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2012).
Miasto – przestrzeń – społeczność
„[…] miasto to środek do celu, jakim jest pewien określony styl życia. Jako takie, może być odzwierciedleniem tego, co w nas najlepsze. Może być wszystkim, czym tylko zapragniemy. A także może się zmienić, i to zmienić diametralnie.” (Charles Montgomery, Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życie, zmieniając nasze miasta, Kraków 2015)
Miasto – przestrzeń – społeczność to seria organizowanych przez Galerię Arsenał w Białymstoku otwartych spotkań przyjmujących formułę panelowo- seminaryjną, poświęconych miastu, jego problemom oraz możliwym sposobom ich przezwyciężania.
Chcielibyśmy, aby spotkania te stały się rodzajem platformy wymiany doświadczeń i przemyśleń związanych z życiem i działaniem w przestrzeni kulturowo-społecznej i fizycznej miasta. Celem, jaki sobie wyznaczyliśmy, jest uwrażliwienie na tę przestrzeń i lepsze w niej rozeznanie, a także próby wspólnego wypracowania narzędzi do poprawy jej jakości.
Głównym obszarem naszych zainteresowań jest pole kulturowo-społeczne. Bliskie nam są koncepcje miasta, które jego rozwój uzależniają nie tylko od czynników ekonomicznych, ale przede wszystkim kulturowych, a zalążki zmian upatrują między innymi w sztuce i stylu życia.
W trakcie spotkań, wraz z zaproszonymi gośćmi, będziemy rozmawiać między innymi o zjawiskach typu regeneracja kulturowa, ogrodnictwo miejskie, sztuka społeczna, spółdzielczość, „architektura niezrównoważona” oraz szukać odpowiedzi na pytania: W jaki sposób budować wspólnotę w mieście? Czy miasto jest/powinno być przestrzenią działania, czy może w pewnych momentach zaniechania? Czy przestrzeń publiczna należy wyłącznie do ludzi? Czy sztuka może działać jako narzędzie zmiany społecznej w mieście? Jaka jest rola kultury w rozwoju miasta? Kto jest aktorem zmian w mieście? W jaki sposób budować przestrzeń współdziałania w mieście?
Koncepcja i koordynacja spotkań: Eliza Urwanowicz-Rojecka

ZAPLANUJ WIZYTĘ
Wystawy są czynne od wtorku
do niedzieli w godzinach
10:00-18:00
Ostatnie wejście
na wystawy o godz.:
17.30