Moja pamięć

Zuzanna Janin konsekwentnie rozwija wątek autorefleksyjny, uważnie przyglądając się sobie, swojej świadomości, obecności w świecie oraz relacjom z ludźmi, miejscami i sytuacjami kształtującymi jej tożsamość. Rozważania mające charakter introspekcji artystka snuje wokół czasu i przestrzeni, które określiła niegdyś mianem wektorów umożliwiających jej wyrysowanie własnego istnienia. Stanowią one zarówno wątek, jak i materiał jej pracy. Refleksje Janin mają również charakter retrospektywny, dotyczą prywatnej, intymnej historii artystki, której najważniejszym budulcem są nie tyle fakty, co subiektywne spostrzeżenia, emocje i skojarzenia towarzyszące zdarzeniom z przeszłości.
 
Instalacja Moja pamięć, stanowiąca obraz autobiograficznej pamięci artystki, ma strukturę sieci, a autorka i krytycy porównują ją do dzisiejszych portali społecznościowych. Składają się na nią pionowo ułożone panele z bezbarwnego pleksi z wygrawerowanymi imionami i nazwiskami ponad tysiąca osób, z którymi Janin spotkała się osobiście i które zapamiętała. Zawieszone na ścianach płyty są podświetlone białym światłem lamp jarzeniowych, a przestrzeń, w której umieszczona jest praca, wypełnia sztuczna mgła. Istotnym elementem instalacji jest projekt internetowy: struktura przeniesiona została do sieci, a każdy, kto na liście artystki odnajdzie swoje nazwisko, może stworzyć własną sieć spotkań z ludźmi i wspomnień z nimi związanych.
 
Wchodząc w obręb kameralnej instalacji, widz wkracza w przestrzeń pamiętania. Za linearnym tokiem myśli autorki trudno jest jednak płynnie podążać. Światło i ruch widzów jedynie na krótkie chwile wydobywają fragmenty tablic bądź pojedyncze nazwiska z zamglonej przestrzeni. Wejście w mgłę ma w pracy Janin wymiar wkroczenia w obszar nie do końca rozpoznany i zdefiniowany. Artystka tak przed oglądającym, jak i przed samą sobą odsłania zaledwie jedną z warstw psychologicznego autoportretu. Zdaje sobie sprawę, że w równym stopniu kształtuje ją świadomość, do której dociera, spisując rejestr nazwisk, jak i ukryta przed nią samą sfera nieświadomości.
 
Izabela Kopania

Tekst opublikowany w książce I. Kopania, „Zbiór otwarty. Prace z Kolekcji II Galerii Arsenał w Białymstoku”, Białystok 2012